Các cụ xưa thường nói "nữ thập tam, nam thập lục" để chỉ độ tuổi dậy thì ở trẻ, tức là bé gái 13 tuổi và bé trai 16 tuổi mới dậy thì. Tuy nhiên ngày nay, xu hướng dậy thì sớm hơn đẩy nữ lên 11 tuổi, nam 13 tuổi.
Bao nhiêu tuổi được gọi là dậy thì sớm?
Dậy thì sớm được chẩn đoán là trẻ nữ trước 8 tuổi, nam trước 9 tuổi. Xu hướng trẻ dậy thì sớm hiện nay đang trở thành xu hướng chung trên toàn thé giới chứ không chỉ riêng quốc gia nào.
Theo các bác sĩ, dậy thì sớm ảnh hưởng khá nhiều đến trẻ. Với các bé gái, dậy thì sớm tạo ra sự thay đổi cơ thể như ở vùng ngực, có thể gây ra sự e ngại với bạn bè đồng trang lứa, ảnh hưởng không tốt đến tâm lý của trẻ. Chưa kể, bé gái dậy thì sớm thường hay bị bệnh như đa nang buồng trứng.
Ngoài ra, việc dậy thì sớm khiến trẻ lớn trước tuổi, tăng nguy cơ quan hệ tình dục sớm và ảnh hưởng tới phát triển chiều cao ở trẻ. Thông thường, trẻ nữ phát triển chiều cao nhanh nhất ở giữa giai đoạn dậy thì, còn trẻ nam thì ở cuối giai đoạn dậy thì. Nhưng khi trẻ dậy thì sớm, sẽ đối diện với nguy cơ trẻ thấp hơn các bạn cùng trang lứa rất nhiều. Theo thống kê, trẻ nữ sẽ thấp hơn khoảng 12 cm, đối với trẻ nam có thể 15 – 20 cm, khoảng chiều cao khá lớn đối với mỗi người.
Thực phẩm gây dậy thì sớm ở trẻ
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ dậy thì sớm, tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã thấy rõ sự liên quan giữa thừa cân béo phì với dậy thì sớm. Họ cũng đưa ra khuyến cáo các bậc phụ hynh nên tránh cho trẻ gặp phải tình trạng thừa cân béo phì. Tất nhiên, nếu thiếu chất béo thì trẻ cũng sẽ bị ảnh hưởng đến tăng trường nên cũng cần xác định chất béo bao nhiêu là đủ tùy thể trạng của từng trẻ.
 |
|
Đồ ăn chiên rán dầu mỡ làm tăng nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ. |
Để ngăn ngừa dậy thì sớm, nên cho trẻ ăn chế độ dinh dương hợp lý, cân đối cả về thịt, mỡ, tăng rau xanh. Rau xanh có chứa Quercitin giúp giảm hấp thu hooc môn sinh dục ngoại lai, làm chậm quá trình dậy thì sớm. các thực phẩm chứa hooc môn sinh dục cũng cần hạn chế.
Khi ngủ, không nên bật đèn vì khi trẻ ngủ đêm liên quan tới tiết hooc môn melatonin - đây là hooc môn giúp giảm quá trình dậy thì sớm. Ngoài ra, trẻ cũng nên vận động từ 30-60 phút mỗi ngày, tránh tình trạng lười vận động.
Sau đây là một số loại thực phẩm gây dậy thì sớm ở trẻ phụ huynh nên biết để tránh:
1. Thịt cổ gia cầm: Thịt ở vùng cổ của các loại gia cầm như ngan, vịt... thường chứa nhiều thuốc tăng trọng nhất. Khi ăn nhiều thịt cổ, trẻ sẽ dễ bị kích thích dậy thì sớm.
Bởi vậy không nên cho trẻ ăn nhiều thịt cổ gia cầm để tránh nguy cơ dậy thì sớm.
2. Nội tạng động vật: Các món ăn từ nội tạng động vật chứa nhiều chất béo khiến trẻ dễ tăng cân, béo phì và kích hoạt tình trạng dậy thì sớm.
3. Đồ ăn chế biến sẵn: Các loại đồ ăn sẵn thường chứa nhiều chất bảo quản, chất tạo mùi, tạo màu... Nói một cách dễ hiểu nhất, các chất này giống như hooc môn giới tính, dễ gây ra tình trạng dậy thì sớm.
4. Sữa đậu nành: Đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành có chứa isoflavone giống estrogen dễ khiến các bé gái dậy thì sớm. Bởi vậy tốt nhất là không nên cho các bé gái sử dụng nhiều các chế phẩm này.
5. Thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ: Không chỉ tích mỡ, gây béo phì, không có lợi cho sức khỏe, đồ ăn chiên rán dầu mỡ ở nhiệt độ cao dễ bị biến đổi chất. Khi trẻ ăn vào dẫn đến tình trạng rối loạn nội tiết, khiến cơ địa dậy thì sớm hơn.
 |
|
Nên cho trẻ ăn chế độ lành mạnh, nhiều rau củ, ít béo. |
6. Đồ ăn chứa nhiều muối: Chế độ ăn nhiều muối vốn vẫn được cảnh báo không hề tốt cho sức khỏe dù ở bất kỳ độ tuổi nào. Trẻ nếu ăn thực phẩm nhiều muối thời gian dài sẽ gặp các vấn đề về hệ tiêu hóa, thận... Chưa kể, hàm lượng muối cao sẽ kích hoạt hooc môn liên quan tưới sinh sản, dẫn đến dậy thì sớm.
7. Rau củ trái mùa: Không phải tự nhiên mà người ta khuyên rằng nên chọn rau của quả theo kiểu mùa nào thức ấy. Bởi rau củ trái mùa thường chứa các chất độc hại tồn dư từ các loại thuốc ép để trái cây phải chín hay kích thích rau nhanh phát triển. Khi trẻ ăn vào, các chất này sẽ gây rối loạn nội tiết, dẫn đến dậy thì sớm.
