Theo văn bản của HoREA, để đảm bảo cho người mua nhà, là bên yếu thế thì Luật Kinh doanh Bảo hiểm cần đưa quy định về "bảo hiểm nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà, công trình xây dựng theo đúng tiến độ đã cam kết với mua nhà" đối với các giao dịch kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai.
Do đó, để đảm bảo cho người mua nhà, HoREA kiến nghị Quốc hội xem xét bổ sung quy định về "bảo hiểm nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà, công trình xây dựng theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng" đối với các giao dịch kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai.
Đồng thời, HoREA cũng đề nghị bổ sung trở lại quy định cho phép doanh nghiệp bảo hiểm được mua cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ quỹ, góp vốn vào các doanh nghiệp khác, được kinh doanh bất động sản theo quy định của Chính phủ, như đã quy định tại khoản 2 Điều 98 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000.
Khoản 1 Điều 56 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 đã quy định "chủ đầu tư dự án bất động sản trước khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai phải được ngân hàng thương mại có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng".
Đây là quy định bắt buộc: Chủ đầu tư phải được ngân hàng thương mại có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết.
Tuy nhiên, quy định này đúng nhưng chưa đủ, mà cần bổ sung thêm biện pháp "bảo hiểm rủi ro", thông qua hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm "chấp nhận rủi ro của người được bảo hiểm" là chủ đầu tư trong trường hợp không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với người mua nhà.
Theo HoREA, khoản 1, Điều 56, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 chỉ quy định một “biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ” của chủ đầu tư là phải thực hiện “bảo lãnh ngân hàng” trước khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, trong lúc Bộ luật Dân sự 2015 quy định nhiều “biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ”. Tại Điều 292 Bộ luật Dân sự 2015 quy định 09 “biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ”, trong đó có biện pháp có tiền “ký quỹ” hoặc “thế chấp tài sản”.
Tuy nhiên, Điều 292, Bộ luật Dân sự 2015 lại không quy định biện pháp “bảo hiểm rủi ro” cũng là một “biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ”.
Hiệp hội nhận thấy, biện pháp “bảo hiểm rủi ro” thông qua cơ chế hoạt động doanh nghiệp bảo hiểm “bảo hiểm rủi ro” cho khách hàng mua, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai thông qua hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm “chấp nhận rủi ro của người được bảo hiểm” là chủ đầu tư trong trường hợp “không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng” cũng là một “biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ”, mà biện pháp “bảo hiểm rủi ro” theo quy định của pháp luật về bảo hiểm chính là một “biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ” được thực hiện ngoài hệ thống tổ chức tín dụng, theo phương thức “xã hội hóa”, giúp giảm tải, giảm áp lực cho hệ thống tổ chức tín dụng.
Bên cạnh đó, điểm c, khoản 1, Điều 9, Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) quy định: “Bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng”, mà “trong hoạt động đầu tư xây dựng” bao gồm cả hoạt động bán, cho thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai.
Do vậy, hiệp hội nhận thấy rất cần thiết bổ sung thêm biện pháp “bảo hiểm rủi ro” cho khách hàng mua, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai thông qua hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm “chấp nhận rủi ro của người được bảo hiểm” là chủ đầu tư trong trường hợp “không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng” vào Điều 56, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 và vào Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi).
