Theo đó, điều khiến nhiều người vẫn nhận ra đó là thực trạng sau khi hết giãn cách, công nhân TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An ồ ạt về quê chính là tình trạng không có việc làm kéo ài, mất thu nhập chính để duy trì và ổn định cuộc sống lâu dài.
Hiện tại dù cho các địa phương đã cho phép khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh, nhưng doanh nghiệp cần nhiều thời gian để chuẩn bị, kiện toàn. Trong khi đó, người lao động không còn tiền để ăn uống, sinh hoạt hàng ngày nên họ chỉ có thể quay về quê hương chờ qua Tết khi dịch được kiểm soát an toàn mới vào lại.
Theo khảo sát của Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV): Khi dịch bệnh xảy ra, chính quyền khó thống kê và ít căn cứ để thực hiện trợ cấp. Kèm theo đó, các doanh nghiệp cũng có cam kết hỗ trợ người lao động, không hứa hẹn khi nào mở cửa. mới.
Trong khi đó, khảo sát một số khu trọ và các doanh nghiệp khách hang của Hiệp hội Logistics Việt Nam (VLA) nhận thấy, số lao động về quê, trước hết thường rơi vào nhóm nhân công của các nhà máy nhỏ, chủ yếu là doanh nghiệp Việt Nam.
Như vậy, vấn đề đặt ra cho TPHCM và các tỉnh phụ cận hậu Covid-19 chính là giữ chân nguồn lao động. Đây được xem là vấn đề lớn khi dịch bệnh gây ra nhiều tổn thương về mặt tâm lý xã hội. Vì thế, chính quyền các địa phương cần linh động chính sách.
Từ đó có thể thấy, có hai nguyên nhân then chốt khiến người lao động về quê ngày càng nhiều. Một là, nhóm lao động tự do thường không được đăng ký tạm trú, không có giấy tờ chứng minh cư trú, vì thế công tác hỗ trợ cũng còn nhiều bất cập. Hai là, cách thức hỗ trợ còn chưa phù hợp với tình hình thực tiễn, tiền cam kết đưa ra khó đến tay người dân.