Những bài thuốc trong Đông y chữa trị viêm họng cực kỳ hiệu nghiệm

Hoàng Trường
Trong nền y học cổ truyền, có rất nhiều các phương thuốc chữa trị viêm họng. Nhưng đáng chú ý hơn, những phương thuốc này đều được bào chế từ những nguyên liệu tự nhiên, dễ tìm thấy như: gừng, bạc, hà, đinh lăng…Chính vì thế, bạn có thể chữa viêm họng tại nhà, mà không cần tìm đến thầy thuốc.

Triệu chứng viêm họng có thể gây cho người bệnh những cảm giác khó chịu như: yếu hầu sưng đau, ngứa họng, thích khạc nhổ…Nếu như có nhiều tà khí xâm nhập vào cơ thể sẽ gây sốt hoặc nguy hiểm hơn là tiết nhiều đờm dãi. Từ đó, sẽ khiến cho người bệnh có triệu chứng nghẹn đau ở hầu họng, khó ăn uống, họng viêm sưng đỏ. Bởi theo y học cổ truyền, yết hầu chính là ngõ của phế quản, chúng như một lá chắn có nhiệm vụ giữ cho phế tránh được sự xâm nhập của tà khí. Khi yếu hầu của chúng ta bị sự tấn công của tà khí sẽ sinh ra các phản vệ như: sốt, đau họng, sưng…

Chính vì thế, TTND. BSCC. Trần Văn Bản – Nguyên Chủ tịch Trung ương Hội Đông Y Việt Nam, đã chia sẻ một số kiến thức về các bài thuốc chữa trị các chứng ngoại cảm, viêm họng giúp mọi người phòng ngừa và giảm thiểu tình trạng bệnh.

Thận âm hư cảm nhiễm ngoại tà

Triệu chứng: Cổ họng thường xuyên sưng đau, khô, gây rát ở yếu hầu khiến cho việc nói năng trở nên khó khăn, người luôn trong trạng thái mệt mỏi, lưng đau, ù tai, đại tiện táo. Rêu lưỡi vàng, chất lưỡi đỏ, mạch tế sác.

Vị thuốc: Tri mẫu 12g, ngưu tất 12g, mạch môn đông 16g, sinh địa 20g, sinh thạch cao 24g.

Cách chữa trị: Các vị trên nước 1800ml sắc lọc bỏ bã lấy 150ml.

Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang chia đều 5 lần.

Thuốc nhai ngậm: Tam thất tẩm nước muối ủ 5-7 ngày thái mỏng sao giòn Ly tước 1 lá to nhai tinh ngậm, nuốt dần cả nước và bã, ngày 7- 10 lần.

co-hat-1635657697.jpg
Yết hầu là nơi xảy ra rất nhiều triệu chứng khi chúng ta mắc các chứng viêm họng. Ảnh: T.L

Phế vị nhiệt thịnh

Triệu chứng: Toàn thân phát nhiệt, vị quản đau, có nhiều dịch đờm vàng trong yết hầu tiết ra, mặt đỏ, họng khô, thường xuyên khát nước. Đặc biệt là chân răng sưng đỏ, hơi thở hôi.

Vị thuốc: 12g kim ngân hoa, 12g liên kiều, 6g đại hoàng, 10g hoàng cầm, 10g chi tử, 6g bạc hà, 12g ngưu bàng tử, 10g kinh giới, 10g phòng phong, 6g huyền minh phấn.

Cách chữa trị: Các vị thuốc rửa sạch, sau đó sắc thêm cùng với 1,5l nước đến khi thuốc còn 2/3 ấm.

Cách dùng: Uống 2 lần/ngày. Nên kiên trì trong vòng 2 – 3 tuần để thải vị nhiệt khỏi cơ thể.

Viêm họng hạt

Triệu chứng: Họng đau khát, sưng đỏ và có hạch bạch huyết nổi lên, nổi các hạt có kích thước to nhỏ không đều ở thành họng gây nên cảm giác vướng víu khi nuốt thức ăn và uống nước. Luôn có cảm giác muốn khạc đờm, đờm thường có màu trắng, quánh dính. Nguy hiểm hơn, có thể dẫn đến sốt cao.

Vị thuốc: 12g kinh giới, 6g bạc hà, 12g liên kiều, 4g cam thảo, 20g kim ngân, 4g cát cánh, 12g sinh địa, 12g cương tàm, 12g ngưu bang, 12g huyền sâm.

Cách chữa trị: Chuẩn bị nguyên liệu đem rửa sạch và sắc cùng với 1l nước. Sắc thuốc đến khi liều dùng cạn còn 2/3 ấm.

Cách dùng: Uống trong ngày, mỗi ngày 1 thang và chia ngày làm 2 lần. Nên uống thuốc vào lúc bụng đói.

Ngoại cảm phong hàn

Triệu chứng: Người bệnh có cảm giác ngạt mũi, tiếng hơi nặng, người có cảm giác nóng lạnh, cổ họng đau và sưng đỏ, khi nuốt thức ăn hoặc uống nuốt kèm theo triệu chứng đau, sốt cao, sợ lạnh, đau nhức tay chân, chán ăn.

Vị thuốc: Kinh giới 12g, phòng phong 12g, độc hoạt 12g, sài hồ 12g, tiền hồ 12g, xuyên khung 12g, chỉ xác 12g, cát cánh 12g, phục linh 12g, cam thảo 12g, khương hoạt 12g.

Cách chữa trị: Các vị trên 7 nhát gừng 10 lá bạc hà và nước 1200ml, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml. Ngày uống 1 thang chia đều 5 lần.

Thuốc nhai ngậm: Xạ can lá hoặc củ tươi vừa 1 miếng sinh khương 1 miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 4- 5 lần.

cach-chua-viem-hong-hat-bang-thuoc-dong-y-hieu-qua-1635657697.jpg
Những loại thảo dược thiên nhiên có thể giúp yết hầu trở lại trạng thái bình thường. Ảnh: T.L

Ngoại cảm phải dịch độc thời khí

Triệu chứng: Bệnh nhân sẽ gặp tình trạng họng khô khan, sưng đỏ, đau, nuốt nước bọt cảm thấy đau, thích uống nước mát lạnh, sốt cao. Lưu ý rằng, bệnh có thể lây lan từ người này s người khác.

Vị thuốc: Hoàng liên 08g, cam thảo 10g, nhân sâm 10g, bạch linh 12g, hoàng cầm 12g, ngưu bàng tử 12g, phòng phong 12g, bạch thược 12g, thăng ma 12g, cát cánh 12g.

Cách chữa trị: Các vị trên 7 nhát gừng và nước 1200ml, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml. Ngày uống 1 thang chia đều 5 lần.

Thuốc nhai ngậm: Xạ can 3 miếng hoắc hương 3 lá sinh khương 1 miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 4 - 5 lần.

Kinh dương minh tích nhiệt

Triệu chứng: Người mắc bệnh cảm thấy sốt nhưng không sợ lạnh và cảm thấy nóng, họng sưng đau, họng có cảm giác nóng ran, khát nước liên tục, nước tiểu có màu vàng, đại tiện táo.

Vị thuốc: Hoàng cầm 10g, chi tử 10g, bạc hà diệp 10g, liên kiều 10g, đại hoàng 20g, mang tiêu 20g, cam thảo 20g.

Cách chữa trị: Các vị trên (trừ mang tiêu, bạc hà diệp) sao giòn tán mạt, trộn mang tiêu tán mịn tinh. Mỗi ngày uống 4 lần, mỗi lần 10g với nước trúc diệp, bạc hà diệp hoặc mật ong. Trẻ em thì tùy tuổi mà cho liều lượng thích hợp.

Thuốc nhai ngậm: Lá húng chanh 3 lá, sơn đậu căn 3 miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 5 - 6 lần.

Đàm hoả

Triệu chứng: Yếu hầu sưng và đau, làm cho người bệnh khó có thể nuốt thức ăn, người luôn có cảm giác buồn nôn, hơi thở có phần khó khăn, khò khè, luôn đối mặt với tình trạng căng thẳng.

Vị thuốc: Nhân sâm 8g, trúc nhự 8g, thạch xương bồ 10g, cam thảo 10g, đởm tinh 10g, chỉ thực 10g, quất hồng bì 16g, phục linh 16g, bán hạ 20g.

Cách chữa trị: Bán hạ khương chế, trần bì khứ bạch. Các vị trên 5 nhát gừng và nước 1200ml, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml. Ngày uống 1 thang chia đều 5 lần.

Thuốc nhai ngậm: Ô mai nhục cam thảo vừa 1 miếng nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 5-6 lần.

o-mai-nhuc-cam-1635657856.jfif
Ô mai nhục cam thảo vừa là vị kẹo cũng như thuốc điều trị bệnh viêm họng. Ảnh: T.L

Khí hư

Triệu chứng: Bệnh làm cho cổ họng của bệnh nhân khô và đau nhức dữ dội, chỉ cần nuốt nước bọt cũng cảm thấy đau, thường đau nhiều vào lúc trưa, phân lỏng không cô đặc, tay chân mệt mỏi.

Vị thuốc: Cam thảo 10g, nhân sâm 12g, thăng ma 12g, trần bì 12g, sài hồ 12g, đương quy 12g, bạch truật 12g, thiên hoa phấn 12g, hoàng kỳ 24g.

Cách chữa trị: Hoàng kỳ mật sao; cam thảo chích; nhân sâm bỏ cuống; đương quy tửu tẩy; trần bì khứ bạch. Các vị trên nước 1800ml, sắc lọc bỏ bã lấy 200ml. Ngày sắc 1 thang, uống chia đều 5 lần.

Thuốc nhai ngậm: Ly tước 1 lá to sơn đậu căn 3 miếng vỏ quýt tươi sạch 1 cái, tất cả nhai ngậm nuốt nước cốt.

Tỳ hư can uất

Triệu chứng: Cổ họng không rát mà chỉ khô và đau, ăn uống khó nuốt, hai mạng sườn đau, thỉnh thoảng thì nóng nơi cổ họng, gây buồn nôn và ăn uống khó tiêu dẫn đến tình trạng chướng bụng, rêu lưỡi có màu vàng cáu, mạch huyền.

Vị thuốc: Mộc hương 4g, cam thảo 8g, nhân sâm 8g, viễn chí 8g, bạc hà 8g, sài hồ 10g, bạch thược 10g, đương quy 10g, bạch truật 12g, phục thần 12g, hoàng kỳ 12g, long nhãn nhục 12g, toan táo nhân 12g.

Cách chữa trị: Phục thần bỏ lõi gỗ; hoàng kỳ bỏ gốc cuống mật chích; toan táo nhân sao vàng cánh gián; cam thảo chích; viễn chí bỏ lõi tẩm nước gừng sao vàng. Các vị trên 1500ml nước sắc lọc bỏ bã lấy 250ml.

Cách dùng: Ngày sắc 1 thang, uống chia đều 5 lần.

Thuốc nhai ngậm: Tam thất tẩm nước muối ủ 5-7 ngày thái mỏng sao giòn Cam thảo nhai tinh ngậm, nuốt dần cả nước và bã, ngày 7- 10 lần.

Hoàng Trường (t/h)