“Khen chê trong văn chương là chuyện bình thường nhưng bạn đọc cũng không nên quá khắt khe, cũng không quá “thô bạo” đối với đứa con tinh thần mà tác giả đã “mang nặng đẻ đau” sinh ra nó..”
Anh – Người thầy trẻ ở miền sơn cước Phú Yên – luôn tâm niệm như thế mỗi khi nói về văn chương, duyên nợ cuộc đời của mình với nó.
10 năm–hành trình không dài nhưng vô cùng hạnh phúc đối với người thầy trẻ Nguyễn Văn Hoà. 10 năm - trên hành trình ấy, anh Nguyễn Văn Hoà không chỉ có duyên nợ đặc biệt với nghiệp “bình” văn chương mà còn mong muốn mang những giá trị cao đẹp thiết thực này được nhân rộng nhiều hơn.
Với tôi, anh Nguyễn Văn Hoà không chỉ là người đồng nghiệp, người anh, mà trên hết còn là người bạn trân quý. Tôi biết Nguyễn Văn Hòa từ những ngày chập chững đứng lớp, sau này khi chuyển qua làm báo tôi lại càng thường xuyên trao đổi bài vở và cả những câu chuyện đời thường với anh.
Ở anh, hiển hiện một con người khiêm tốn, nghiêm túc, lành tánh, biết mình biết người. Điều đó không chỉ riêng tôi cảm nhận mà hết thẩy những ai từng là bạn với anh đều chung cảm nhận. Tất cả những điều đó được thể hiện rõ nét khi tiếp xúc với anh ở ngoài đời cũng như trên những trang viết đầy tâm huyết.
2 tập sách tiểu luận - phê bình “Tình Thơ Bạn Thơ" (36 khúc đò đưa thơ) và Con tằm rút ruột nhả tơ (32 khúc đò đưa thơ và văn xuôi) vừa cho ra mắt quý II/2020 như “bản án” nghiệp phê bình 10 năm của anh.
Cả 2 tập sách khá dày, mỗi tập gần 300 trang, được những hiệu ứng tốt với những lời nhận xét, đánh giá khá xác đáng của nhiều nhà văn, nhà thơ, nhà báo, nhà lý luận phê bình. Có thể xem đó là thành công bước đầu trong nghiệp cầm bút của anh.
Có lẽ, tâm huyết và tình yêu đặc biệt của những "người bạn" văn chương với anh Nguyễn Văn Hoà như là niềm vui, động lực tiếp thêm để "con tằm' Nguyễn Văn Hoà vẫn ngày ngày rút ruột nhả tơ cho đời.
15 cách nhìn của 15 người bạn văn chương với anh Nguyên Văn Hoà phần nào giúp ai đó hiểu hơn về cuộc đời và tình yêu đặc biệt của người thầy này:
Nhà thơ Nguyễn Nguyên Bảy
“Mười năm, với 10 đầu sách Thơ Bạn Thơ, đã được xuất bản là bằng chứng về sức làm việc, lực yêu văn chương của Nguyễn Văn Hòa, trong cuộc chơi văn chương sang trọng tâm hồn xứng đáng được tôn trọng và ngưỡng mộ.”
Tiến sĩ Hoàng Thu Thủy
“…Cái nhìn và lối viết của Nguyễn Văn Hòa về mỗi tác giả như một nhát cắt khá sắc lẹm, và khi nhìn vào mỗi đường vân, mỗi vết lõm người đọc sẽ nhận ra dấu ấn riêng, cá tính sáng tạo của mỗi chân dung.”
Nhà báo Nguyễn Bích Hạnh
“Tôi đọc, bởi muốn ghi nhận một tấm chân tình hết mực, rút ruột với thơ! Sự hiếm hoi của thời buổi này, khi người ta vồ vập với những gì lấp lánh hào nhoáng và những giá trị vật chất!”
Nhà thơ Nguyên Bình
“Không biết Nguyên Văn Hoà đã ngấu nghiến bao nhiêu tác phẩm để có từng cái nhìn tỉnh táo, chọn đúng cái đẹp, cái sâu, cái cồn cào nhất của tác giả và tác phẩm để trích dẫn, nhận định đúng trọng tâm, không chỉ làm hài lòng tác giả… mà được chiếu rọi bằng tia sáng nhân ái.”
Nhà phê bình Lê Xuân
“Mỗi bài viết là một “điểm nhãn” về thơ trong rừng thơ của các tác giả. Người đọc sẽ thấy hiện lên những chấm phá về cuộc đời và tác phẩm của tác giả. Tác giả luôn “đồng sáng tạo” với nhà thơ, phát hiện cái hay cái đẹp của tứ thơ, ngôn ngữ thơ và các biện pháp tu từ để làm ánh lên hồn cốt bài thơ, tập thơ”.
Tiến sĩ Bùi Tiến Sỹ
“Những điều lấp lánh giúp người ta thấy rằng anh đang thực hành lối thưởng thơ tinh tế và thực tâm của một người đàng hoàng. Từ việc lựa chọn các tác giả, lựa chọn một số thi phẩm tiêu biểu… cho đến việc sử dụng ngôn từ để diễn giải trong cuốn sách, đã cho thấy điều đó!”.
Nhà giáo Nguyễn Văn Nhượng
“Nhỏ nhẹ và khiêm nhường, âm thầm và lặng lẽ, đôn hậu và dung dị, điềm đạm... Nguyễn Văn Hoà đã miệt mài, say mê, kiên trì, đọc chọn và tinh lọc, chưng lên những vần thơ hay để đò đưa, chuyên chở 36 khúc rung ngân nhất, uẩn khúc nhất, đau đời nhất... và cố nhiên cũng sang trọng nhất.”
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều
“Tình Thơ Bạn Thơ là một cuốn sách nghiêm túc, khoa học và nhiều mới mẻ.”
Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn
“Nguyễn Văn Hòa, một người tâm huyết với văn chương, đã đọc rất kỹ sách của các nhà văn, nhà thơ – mà có thể anh chưa gặp – để viết và giới thiệu chính xác và xúc động về mỗi tác giả. Cảm động vô cùng”.
Nhà văn Hồ Xuân Đà
“Mỗi một nhà thơ, anh đều đưa ra những nhận xét khá xác đáng và bao quát về nội dung cũng như phong cách, đặc điểm riêng của từng người. Phải là người tinh nhạy và có kiến văn như anh mới có thể làm tốt được điều này”.
Nhà thơ Lê Phương Lan
Đọc tập sách Con tằm rút ruột nhả tơ của nhà phê bình trẻ Nguyễn Văn Hòa tôi như bị lạc giữa những câu chữ hay và đẹp; những nhận xét tinh tế, nhận định sắc sảo; những cái nhìn độc đáo, mới lạ; những thấu cảm sâu sắc, rất Tình, rất Người, rất Đời- đầy nâng niu, trân trọng, yêu thương và cả xót xa nữa... của tác giả.”
Nhà phê bình Hoàng Thụy Anh
“32 khúc đò đưa trong Con tằm rút ruột nhả tơ, vì thế, đã dựng nên khúc “tự đò đưa” thứ 33 của chính tác giả, tự rút ruột mình, chăm chỉ, cần mẫn nhả tơ, kiếm tìm sự thông hiểu, giao hoà”.
Nhà thơ Đặng Ân
“Đọc 32 khúc đò đưa, tôi chợt cảm nhận anh thực sự là một con tằm; một con tằm miệt mài trút lòng mình trên từng con chữ. Sự rút ruột miệt mài ấy thật đáng trân quý biết nhường nào”.
Nhà báo Ngô Đức Hành
“Đặt tên sách Con tằm rút ruột nhả tơ, chắc chắn Nguyễn Văn Hòa nói đến 32 tác giả và tác phẩm của họ được phân tích, phê và bình; Và chính Nguyễn Văn Hòa là một “con tằm” thứ thiệt - Hằng ngày “con tằm” Nguyễn Văn Hòa đang rút ruột mình, cảm thụ; hơn thế đồng sáng tạo các tác phẩm văn học và nâng niu nó như bổn phận.”
PGS, TS. Lê Quốc Hán
“Thật sự xúc động và ngạc nhiên hơn khi biết anh chưa (không) là hội viên hội nhà văn trung ương hay hội địa phương nào, nghĩa là không có một sự tài trợ nào ngoài sự động viên chia sẻ của bạn bè và độc giả; trong hoàn cảnh sức khỏe và kinh tế khó khăn. Nhưng anh vẫn vượt qua tất cả để sáng tạo, để mong thành “con tằm rút ruột nhả tơ” như anh hằng ấp ủ.”
