Những dấu hiệu cơ bản thường gặp của bệnh viêm gan B

Bệnh viêm gan B là gì?

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng do vi rút tấn công gan và có thể gây viêm gan cấp tính và mãn tính, ước tính có đến gần 1/3 dân số thế giới mắc bệnh, tỉ lệ mắc nhiều nhất tại các nước đang phát triển. Nhiễm virus viêm gan B mạn tính là nguyên nhân chính gây bệnh gan ở Việt Nam như xơ gan và ung thư gan.

Đường lây truyền viêm gan B

Có thể nói virus viêm gan B (HBV) có thể tồn tại bên ngoài cơ thể ít nhất là 7 ngày. Trong giai đoạn này, virus có thể gây nhiễm bệnh nếu xâm nhập vào cơ thể của người chưa tiêm vaccine phòng ngừa bệnh. Thời gian ủ bệnh của virus viêm gan B là từ 75 ngày trở đi, nhưng cũng có thể dao động từ 30 đến 180 ngày, chủ yếu lây qua các con đường lây nhiễm như:

Lây từ mẹ sang con

Trước khi mang thai hoặc trong thai kỳ, phụ nữ mang thai nếu bị viêm gan B sẽ có khả năng cao gây truyền bệnh sang con. Nhưng tỉ lệ truyền nhiễm cũng phụ thuộc vào tình trạng, thời gian và mức độ mắc viêm gan B trong thai kỳ của người phụ nữ. Nếu người mẹ có nồng độ HBV cao và HbeAg (+), thì khả năng lây truyền cho con rất cao. Nếu mẹ có tỉ lệ HbsAg thì tỉ lệ truyền cho con là 20% và có HbcAg thì tỉ lệ truyền cho con sẽ là 90%. Do đó, tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ là việc làm đặc biệt cần thiết.

Lây qua đường máu

Cũng tương tự như HIV, viêm gan B là bệnh có thể dễ dàng lây lan qua đường truyền máu, nếu bạn tái sử dụng bơm kim tiêm, xăm hình,... khi không được khử trùng đúng cách việc lây lan viêm gan B và các bệnh truyền nhiễm khác có khả năng diễn ra rất cao. Bên cạnh đó, thói quen sử dụng chung đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu,... với người mắc bệnh viêm gan B cũng là yếu tố nguy cơ dẫn tới việc lây bệnh viêm gan B ở bạn. Ngoài ra virus viêm gan B còn được tìm thấy ở các dịch khác như: dịch âm đạo, tinh dịch, sữa mẹ, nước bọt, mồ hôi, nước tiểu, phân, dịch mật...Vì vậy khi da hoặc niêm mạc tiếp xúc với dịch này cũng có nguy cơ cao lây nhiễm virus viêm gan B.

Lây qua quan hệ tình dục

Quan hệ tình dục không chung thủy một vợ một chồng, quan hệ với người bị viêm gan B mà không có biện pháp phòng tránh an toàn, không đeo bao cao su khi quan hệ tình dục,... cũng khiến bạn có nguy cơ cao bị nhiễm bệnh. Viêm gan B có thể lây truyền qua quan hệ tình dục đồng giới và cả quan hệ tình dục khác giới.

Dấu hiệu cơ bản của bệnh viêm gan B

Triệu chứng viêm gan B cấp tính

Thời gian ủ bệnh từ 1 - 6 tháng. Hầu hết mọi người không gặp bất kỳ triệu chứng nào trong giai đoạn nhiễm trùng cấp tính. Tuy nhiên, một số người có thể trải qua  triệu chứng viêm gan B giai đoạn đầu kéo dài vài tuần, bao gồm vàng da và mắt (bệnh vàng da), nước tiểu đậm màu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn và đau bụng (hạ sườn bên phải). Những trường hợp nặng sẽ có triệu chứng lơ mơ, hay buồn ngủ, đãng trí và sờ thấy gan to.

Biểu hiện lâm sàng: Sốt, vàng da(1 tuần sau khi bị nhiễm và có thể kéo dài đến 1-3 tháng), gan to, lách to. Hiếm khi thấy lòng bàn tay son hoặc dấu sao mạch  "spider nevi" (mạch máu li ti kết toả thành hình nhện như hoa thị trên da)

Viêm gan mạn tính

Phần lớn bệnh nhân viêm gan mạn tính không có triệu chứng gì. Một số người khác viêm mạn tính nặng vẫn có các triệu chứng của viêm cấp như mệt mỏi, chán ăn, đau bụng.

Biểu hiện lâm sàng: Gan to, lòng bàn tay son, dấu sao mạch “spider nevi”. Khi bệnh mạn tính lâu ngày dẫn đến biến chứng xơ gan, bệnh nhân có thể bị báng bụng, vàng da, xuất huyết tĩnh mạch thực quản và dạ dày, xuất hiện tuần hoàn bàng hệ cửa- chủ do tăng áp lực tĩnh mạch cửa (tĩnh mạch lớn nổi gồ thấy trên da và toả ra từ rốn hình đầu sứa), nữ hoá tuyến vú ở nam, tinh hoàn teo nhỏ (vì suy gan làm rối loạn nồng độ hormone giới tính trong cơ thể)

Cách phòng ngừa bệnh

Hạn chế dung nạp những thức ăn có thuộc tính xấu như: bia, rượu, thức ăn dầu mỡ…chủ yếu ăn nhiều rau củ quả để tránh được tình trạng xơ gan

Ngoài ra nên cẩn thận sát trùng vết thương khi chảy máu.

Khi quan hệ tình dục nên dùng biện pháp an toàn để tránh lây nhiễm virus HBV và các bệnh xã hội khác.

Không sử dụng chung dụng cụ để xỏ lỗ tai hoặc xăm người, châm cứu. Nếu có sử dụng phải đảm bảo rằng tất cả dụng cụ ấy đã được xác khuẩn.

Khi gia đình có người thân mắc bệnh viêm gan B, bạn nên hạn chế tiếp xúc với người bệnh qua đường máu, như việc sử dụng chung các kim tiêm, ống chích hoặc các vật dụng y tế dùng chung cho gia đình. Ngoài ra, khi phát hiện vợ/chồng mắc bệnh viêm gan B, chúng ta nên tránh việc quan hệ tình dục kể cả quan hệ tình dục đồng giới và khác giới. Nếu phát hiện bà mẹ đang mang thai nhưng mắc bệnh viêm gan B, cần báo ngay với bác sĩ điều trị để tìm phương giải quyết.