Khi bạn mua một chai kem chống nắng, hãy tìm ngày hết hạn. Nếu không có ngày trên nhãn, quy định của FDA yêu cầu kem chống nắng vẫn có hiệu lực trong ba năm sau ngày mua.
Tuy nhiên, điều đó không đảm bảo kem chống nắng sẽ có hiệu quả lâu dài. Tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc ánh sáng mạnh - như để trong xe vào mùa hè - sẽ tăng tốc độ xuống cấp của kem chống nắng.
Đó là bởi vì sức nóng phá vỡ các hoạt chất bảo vệ chống lại tia UV. Sự xuống cấp này cũng sẽ xảy ra ở nhiệt độ phòng, nhưng chậm hơn nhiều.
Có hai loại kem chống nắng chính: hóa học và vật lý. Cả hai đều bảo vệ chống lại tia UV.
Kem chống nắng hóa học hết hạn như thế nào?
Ảnh minh họa
Các thành phần hoạt động trong hầu hết các loại kem chống nắng hóa học là các biến thể của vòng benzen, có cấu trúc ổn định cho phép phân tử hấp thụ tia cực tím.
Theo thời gian và trong điều kiện khắc nghiệt, các liên kết giữ vòng với nhau sẽ bắt đầu bị phá vỡ và hợp chất sẽ không còn hiệu quả trong việc ngăn chặn các tia UV có hại.
Ngoài các hoạt chất này, kem chống nắng hóa học còn chứa các thành phần không hoạt động giúp:
- Ổn định các thành phần hoạt động
- Tăng cường khả năng hấp thụ các chất khác
- Giữ ẩm cho da, tương tự như kem dưỡng da
"Tất cả các bộ lọc UV hoặc các thành phần hoạt động, được trộn đúng và rất chính xác," Henry Lim - một bác sĩ da liễu cho biết. "Các thành phần khác được đưa vào đó để đảm bảo kem chống nắng sẽ hoạt động tốt." Thời gian, sức nóng và ánh sáng, có thể "làm xáo trộn sự cân bằng tinh chỉnh đó và sẽ làm cho kem chống nắng kém hiệu quả hơn nhiều."
Nếu bạn mở một lọ kem chống nắng hóa học, hết hạn hay không, và độ đặc hoặc màu của kem chống nắng đã thay đổi, những thành phần không hoạt động này có lẽ cũng đã xuống cấp, và bạn nên vứt bỏ.
Kem chống nắng vật lý hết hạn như thế nào?
Đối với kem chống nắng vật lý, hoặc dựa trên khoáng chất, các thành phần hoạt động phản xạ bức xạ UV thay vì hấp thụ nó.
Những loại kem chống nắng này thường có dạng kem dưỡng da, trong đó các thành phần hoạt động, như oxit kẽm hoặc titan dioxide, được trộn lẫn trong các thành phần không hoạt động cho phép bạn thoa kem chống nắng lên da.
Tuy nhiên, các hạt nano mịn trong oxit kẽm và titan dioxide đậm đặc hơn môi trường xung quanh và theo thời gian, sẽ kết tụ lại với nhau, trở nên phân bố không đều.
Kết quả là, khi bạn thoa kem chống nắng, bạn sẽ không nhận được ngay cả một lớp bảo vệ - vì sẽ có những cụm khoáng chất bảo vệ ở một số nơi và không có sự bảo vệ ở những nơi khác.
Một cách để biết nếu kem chống nắng khoáng chất của bạn đã hết hạn là những khối lớn hơn này sẽ làm cho kem xuất hiện lốm đốm, với các khối màu trắng khác biệt, mà một số người có thể xem là khó coi.
Tuy nhiên, những khoáng chất này cực kỳ nhỏ, điều đó có nghĩa là bạn có thể không thấy "sự bảo vệ" không đồng đều này.
Các thành phần hoạt tính trong kem chống nắng khoáng không làm suy giảm cách các phân tử hấp thụ tia cực tím trong hóa chất, nhưng các thành phần không hoạt động trong một loại kem chống nắng có thể dẫn đến các vấn đề khi bạn sử dụng.
Nó "rất giống với sữa dưỡng thể", bác sĩ Lim nói. "Bạn đặt nó trên kệ hơn ba năm và khi bạn cố gắng sử dụng, nó sẽ không hoạt động."
Tác hại khi sử dụng kem chống nắng hết hạn?
Chỉ số SPF càng thấp sẽ rủi ro hơn khi sử dụng kem chống nắng đã hết hạn. "Một khi nó đã xuống cấp, nó sẽ không còn hoạt động bình thường nữa". "Vì vậy, chắc chắn SPF sẽ giảm xuống", bác sĩ Lim cho biết thêm.
Một lọ kem chống nắng SPF 15 có thể có các hoạt chất tương tự như một chai SPF 50, nhưng chai SPF 15 sẽ có nồng độ hoạt chất thấp hơn. Vì vậy, nếu hết hạn, chai SPF 15 đó có thể đã mất gần như toàn bộ khả năng bảo vệ bạn khỏi bức xạ UV.
Nếu bạn hoàn toàn phải sử dụng một lọ kem chống nắng đã hết hạn, gần như không thể biết được SPF đó có thể giảm bao nhiêu. Tất cả phụ thuộc vào cách bạn lưu trữ nó.
Bác sĩ Lim khuyên mọi người nên mua chai mới mỗi năm nếu có thể, để đảm bảo sẽ nhận được sự bảo vệ ở mức đầy đủ. "Bạn đang sử dụng nó hàng ngày vào mùa hè. Một chai không nên sử dụng quá lâu."
Lời khuyên của bác sĩ Lim phù hợp với Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ, cho biết bạn nên mua một chai mới mỗi năm hoặc hai năm. Nhưng kem chống nắng chỉ là một cách bạn nên tự bảo vệ mình khỏi tác hại của tia cực tím. Quần áo, mũ rộng vành, ở trong bóng râm, tránh ánh nắng mặt trời ở những thời điểm tia cực tím hoạt động mạnh và kính râm lọc tia cực tím cũng là những cách hiệu quả để bảo vệ làn da của bạn.
