Rượu bia - Loại "thần dược" đi đến đâu phá hủy chức năng gan đến đó

Hàng loạt nghiên cứu đã chỉ ra rằng rượu bia nếu được  sử dụng ở mức vừa phải, chất cồn có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch ở cả nam giới lẫn phụ nữ. Hạn mức được đặt ra đó là 1 lần mỗi ngày đối với phái yếu và không vượt quá hai lần một ngày đối với phái mạnh. Nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt này xuất phát từ khả năng chuyển hóa chất cồn trong cơ thể của hai phái. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ khuyến cáo lượng đồ uống có chứa chất cồn cho mỗi lần uống được quy đổi như sau:

- 350 ml bia hoặc 150 ml rượu hoặc 45 ml rượu mạnh.

1. Bia và rượu - Cái nào tốt cho sức khỏe hơn?

Theo bác sĩ Lê Quang Hào, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết, nếu uống cùng một lượng bia hoặc rượu, thì bia nhẹ độ cồn hơn. Tuy nhiên, nhiều người thường uống một lúc quá nhiều bia. Cơ thể vì vậy cũng đào thải nhiều chất vi khoáng tốt. Do đó, “Tác hại của rượu bia không phụ thuộc vào loại đồ uống mà phụ thuộc vào lượng cồn uống, cách thức uống, tần suất uống”, bác sĩ Hào nhấn mạnh.

Tuy nhiên, rượu là loại thức uống hoàn toàn không đem lại bất kì lợi ích hay tác dụng nào về mặt dinh dưỡng cơ thể. Thậm chí, thực tế còn cho thấy mối quan hệ rõ rệt giữa rượu và các loại bệnh nguy hiểm có thể dẫn đến chết người như suy giảm trí nhớ, hệ thống thần kinh bị tê liệt,  thừa cân, giảm huyết áp, một yếu tố chính gây ra bệnh tim,...

2. Đây là cách bia rượu phá hủy gan của bạn mỗi ngày

Sơ đồ chuyển hóa rượu bia

Khi rượu bia vào cơ thể, chỉ khoảng 10% lượng cồn được đào thải qua đường tiểu, mồ hôi và hơi thở, 90% còn lại sẽ đến thẳng gan. Tại gan ethanol được chuyển hóa bởi hệ thống enzyme ADH. Các enzyme ADH biến đổi ethanol tạo thành acetaldehyde. Đây là chất gây độc lên hầu hết các hệ cơ quan. Sau đó, gan sẽ chuyển hóa acetaldehyde thành acetate nhờ enzyme ALDH và glutathione.

Chất chống oxy hóa Glutathion do gan tiết ra trong quá trình Acetate được các tế bào trong cơ thể phân hủy thành năng lượng và CO2 có tác dụng giảm tổn thương tế bào trong bệnh gan nhiễm mỡ do rượu và không do rượu: sự tổn thương ở gan có thể trở nên nghiêm trọng hơn do sự thiếu hụt chất chống oxy hóa, trong đó có glutathione. Điều này có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ ở cả những người lạm dụng rượu và những người không sử dụng. Glutathione đã được chứng minh là cải thiện nồng độ protein, enzyme và bilirubin trong máu của những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ mãn tính do rượu và không do rượu. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng glutathione có hiệu quả nhất khi dùng cho người bị bệnh gan nhiễm mỡ tiêm tĩnh mạch, với liều cao.

Vì thế, nếu lượng men sản sinh không kịp để đáp ứng quá trình chuyển hóa Acetaldehyde gây ứ đọng trong cơ thể, gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe như các triệu chứng say rượu (buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi…) các bệnh lý như rối loạn tâm thần – hành vi (nói mất kiểm soát, run rẩy chân tay…), thoái hóa hệ thần kinh, nhiễm độc, bệnh dạ dày, tim mạch. Đặc biệt còn gây phá hủy tế bào gan, làm gia tăng tỷ lệ mắc bệnh về gan mà điển hình là: gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu và xơ gan do rượu.

Gan nhiễm mỡ là hiện tượng tích mỡ trong tế bào gan. Lý do mà hầu hết bệnh nhân đều không biết mình đang mắc gan nhiễm mỡ là bởi bệnh này có rất ít triệu chứng, dấu hiệu rõ ràng. Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ triệu chứng có thể là mệt mỏi, đau bụng bên phải, bị sụt cân không rõ lý do. Những dấu hiệu này thường bị nhầm lẫn với một số bệnh khác, vì vậy chúng ta thường rất chủ quan. 

Đầu tiên, người mắc bệnh thường cảm thấy rất mệt mỏi, tình trạng này diễn ra khá thường xuyên. Tuy nhiên, chúng ta có thể nhầm lẫn tình trạng này là do làm việc quá sức và không để tâm quá nhiều. Khi cảm thấy mệt mỏi, tức là tình trạng bệnh đã chuyển biến khá phức tạp, có thể bạn đang trong giai đoạn xơ gan. Nhìn chung, để phát hiện bệnh sớm nhất, mỗi người nên thực hiện khám định kỳ, xét nghiệm máuvà kiểm tra gan. Một trong những dấu hiệu thường gặp ở bệnh nhân mắc gan nhiễm mỡ đó là họ hay cảm thấy đau bụng ở bên phải, có thể do gan nhiễm mỡ tăng kích thước. Không chỉ cảm thấy đau bụng ở bên phải, bệnh nhân còn cảm thấy chán ăn, ăn uống không ngon miệng. Chính vì lý do này mà người mắc gan nhiễm mỡ thường bị sút cân nhanh chóng, suy nhược cơ thể.

Một số trường hợp nặng trở nên mãn tính, gây phá hủy dần tế bào gan, cuối cùng dẫn đến xơ gan. Đặc biệt là khi có triệu chứng mệt mỏi, có dấu hiệu vàng da, đôi khi đau vùng gan. Viêm gan cấp sẽ có biểu hiện rõ ràng hơn: bệnh nhân nhanh chóng dẫn đến cơn hôn mê gan, vàng da sậm, rối loạn đông máu, suy giảm nhận thức, hôn mê, xuất huyết đường tiêu hóa, tỷ lệ tử vong cao.

Xơ gan là giai đoạn muộn các bệnh của gan như viêm gan hay nghiện rượu mãn tính. Khi các mô sẹo xuất hiện ngày càng nhiều sẽ ngăn chặn dòng máu lưu thông qua gan, làm suy giảm chức năng gan nghiêm trọng. Các tổn thương gây ra hầu như không thể hồi phục. 

Các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, bệnh não gan hay tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Nếu những dấu hiệu này không được phát hiện thì bệnh nhân cũng sẽ không thể tiến hành ghép gan. Thời gian sống cho bệnh nhân sẽ vào khoảng 12 tháng. Dấu hiệu cũng giống như giai đoạn 3 và có thêm một vài triệu chứng: Mệt mỏi về tinh thần, lòng bàn tay son, rất buồn ngủ, suy thận và dẫn tới thiểu niệu, viêm màng bụng, sốt cao.

Vì thế, nếu có những ngày buộc phải sử dụng rượu bia quá nhiều, các bạn nên có những biện pháp để bảo vệ gan hiệu quả.